Als mens ervaar je bijna dagelijks stress. Je laat bijvoorbeeld een glas vallen dat je nog nét kan opvangen. Dan schrik je en ervaar je een kort moment van stress. Dat is normaal en onvermijdelijk. Stress zorgt ervoor dat je alert en direct kan reageren op een bedreigende situatie. Bijvoorbeeld wanneer je auto stilvalt op een spoorwegovergang. Als je op zo’n moment geen stress zou ervaren, zou je misschien gaan proberen om je auto weer aan de praat te krijgen. Terwijl je de intercity al aan ziet komen. Dat zou je niet overleven.
Stress zorgt ervoor dat je lichaam op meerdere manieren reageert. Je maakt adrenaline aan, je hartslag neemt toe, je bloeddruk wordt hoger en er gaat meer bloed naar je hoofd en je spieren. Hierdoor ga je niet zitten nadenken, maar reageer je direct en alert. Je springt uit je auto en rent zo snel mogelijk van het spoor af. Dit is een vorm van gezonde stress die je leven kan redden. Stress is dus niet per definitie negatief. Een overspanning of burnout ontwikkel je echter niet vanuit positieve stress, maar eerder vanuit een aanhoudende negatieve stressreactie.
Stress
Een aanhoudende situatie die negatieve gevoelens en gedachten oproept, maar die je niet in positieve zin kan veranderen.
Er bestaan drie soorten stresssignalen, die acuut en aanhoudend kunnen zijn:
Bij een stressreactie maakt je lichaam meer adrenaline aan. Hierdoor ben je alert en kan je direct reageren. Dit heeft echter wel gevolgen voor je energiehuishouding. Als de stressvolle situatie aanhoudt en je tussendoor niet even kan rusten, moet je lichaam op termijn kostbare reserves aanspreken. Bijvoorbeeld wanneer je maandenlang onder hoge druk en demotiverende omstandigheden moet presteren. Dan gaat je lichaam cortisol aanmaken (ook bekend als het stresshormoon) om volledige uitputting te voorkomen. Cortisol remt de negatieve effecten van adrenaline, maar heeft zelf ook een aantal negatieve bijwerkingen:
